رزین پلی استر یک نوع رزین مصنوعی است که برای ساخت و تعمیر قطعات کامپوزیتی، مانند قایق، مبلمان، مجسمه و غیره استفاده میشود. رزین پلی استر با اضافه کردن یک ماده فعال کننده به نام هاردنر یا کاتالیزور به حالت جامد درمیآید و محصول نهایی را ایجاد میکند.
برای کار با رزین پلی استر باید به چند نکته کلیدی توجه کنید:
• محیط کار: باید در یک محیط کار تمیز، خشک، بادوام و با تهویه مناسب کار کنید. رزین پلی استر بوی تند و سمی دارد و میتواند باعث حساسیت یا التهاب پوست، چشم، بینی و ریه شود. بنابراین باید از دستکش، عینک، ماسک و لباس مناسب استفاده کنید و از تماس مستقیم با رزین پلی استر بپرهیزید
• نسبت مخلوط: باید نسبت مخلوط رزین و هاردنر را بر اساس دستورالعمل سازنده رعایت کنید. اگر مقدار هاردنر کم یا زیاد باشد، ممکن است رزین به درستی سخت نشود یا خواص مطلوب را نداشته باشد. معمولا نسبت مخلوط بین ۱ تا ۳ درصد هاردنر به رزین است باید از وزنهها یا پیمانه های دقیق برای اندازه گیری مقادیر استفاده کنید و مخلوط را به خوبی هم بزنید
• زمان کار: باید به زمان کار با رزین پلی استر توجه کنید. زمان کار زمانی است که میتوانید رزین را روی سطح مورد نظر بریزید یا قالب بگیرید. زمان کار بستگی به مقدار هاردنر، دمای محیط و اندازه مخلوط دارد. معمولا زمان کار بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه است ، بعد از این زمان، رزین شروع به سفت شدن میکند و دیگر قابل اعمال نیست. بنابراین باید مقدار کافی از رزین را آماده کنید و به سرعت کار کنید.
• زمان پخت : باید به زمان پخت رزین پلی استر توجه کنید. زمان پخت زمانی است که رزین به طور کامل سخت میشود و خواص مکانیکی و شیمیایی خود را نشان میدهد. زمان پخت بستگی به مقدار هاردنر، دمای محیط و اندازه مخلوط دارد. معمولا زمان پخت بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت است ،بعد از این زمان، میتوانید قالب را بردارید یا سطح را سنباده بزنید یا رنگ بزنید
اینها فقط برخی از نکات کار با رزین پلی استر هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا نتایج بهتری از این ماده بگیرید.
مواد لازم برای خمیر پلی استر چیست؟
برای تهیه خمیر پلی استر، شما به مواد زیر نیاز دارید:
• رزین پلی استر غیر اشباع: این ماده اصلی خمیر پلی استر است که از واکنش اسید ترفتالیک و اتیلن گلیکول به دست می آید. رزین پلی استر می تواند از نوع ارتو یا ایزو باشد که تفاوت آن ها در خواص مکانیکی و شیمیایی است.
• هاردنر: این ماده مسئول سفت شدن و خشک شدن خمیر پلی استر است که معمولاً از نوع متیل اتیل کتون پراکسید (MEKP) است. نسبت هاردنر به رزین باید به طور دقیق رعایت شود تا خمیر پلی استر به خوبی سفت شود.
• رنگ: برای افزودن رنگ به خمیر پلی استر، می توانید از انواع رنگ های پودری یا مایع استفاده کنید که با رزین پلی استر سازگار باشند. مقدار رنگ باید به گونه ای باشد که رنگ خمیر پلی استر را به اندازه کافی تغییر دهد ولی خواص آن را تحت تاثیر قرار ندهد.
• ترکیب کننده: برای مخلوط کردن مواد فوق، شما به یک ظرف و یک میله یا یک مخلوط کننده الکتریکی نیاز دارید. باید مواد را به طور یکنواخت و بدون حباب هوا مخلوط کنید تا خمیر پلی استر یکدست و صاف شود.
چطور با کپسول گیری از خمیر پلی استر استفاده کنید؟
کپسول گیری یک روشی است که با استفاده از آن می توانید خمیر پلی استر را در قالب های مختلف و با ابعاد دقیق بسازید. برای این کار، شما به مواد زیر نیاز دارید:
• خمیر پلی استر: این ماده از مخلوط کردن رزین پلی استر غیر اشباع با هاردنر و رنگ به دست می آید. شما می توانید از رنگ های پودری یا مایع استفاده کنید که با رزین پلی استر سازگار باشند. مقدار رنگ باید به گونه ای باشد که رنگ خمیر پلی استر را به اندازه کافی تغییر دهد ولی خواص آن را تحت تاثیر قرار ندهد. نسبت هاردنر به رزین باید به طور دقیق رعایت شود تا خمیر پلی استر به خوبی سفت شود.
• قالب کپسول: این قالب یک قطعه فلزی است که دارای شکل و ابعاد مورد نظر شما است. شما می توانید از قالب های آماده استفاده کنید یا خودتان قالب را طراحی و ساخته کنید. قالب کپسول باید دارای یک سوراخ برای ورود خمیر پلی استر و یک سوراخ برای خروج هوا باشد. همچنین باید دارای یک مکانیزم باز و بسته شدن باشد تا بتوانید خمیر پلی استر را درون آن قرار دهید و بعد از سفت شدن آن را خارج کنید.
• دستگاه فشار: این دستگاه برای فشرده کردن خمیر پلی استر درون قالب کپسول استفاده می شود. شما می توانید از دستگاه های هیدرولیک یا پنوماتیک استفاده کنید که دارای یک میله فشار دهنده و یک دسته کنترل کننده هستند. شما باید قالب کپسول را زیر میله فشار دهنده قرار دهید و با فشار دادن دسته، خمیر پلی استر را به داخل قالب فشار دهید. میزان فشار باید به گونه ای باشد که خمیر پلی استر به تمام نقاط قالب برسد و هوا از سوراخ خروجی خارج شود.
برای انجام کپسول گیری، شما باید مراحل زیر را انجام دهید:
• مرحله اول: خمیر پلی استر را با هاردنر و رنگ مخلوط کنید و آن را با دست یا میله به شکل یک توپ دربیاورید.
• مرحله دوم: قالب کپسول را باز کنید و خمیر پلی استر را روی یکی از نیمه های قالب قرار دهید. سعی کنید خمیر پلی استر را به صورت یکنواخت و بدون حباب هوا پخش کنید.
• مرحله سوم: قالب کپسول را ببندید و آن را زیر دستگاه فشار قرار دهید. با فشار دادن دسته، خمیر پلی استر را به داخل قالب فشار دهید و تا زمانی که هوا از سوراخ خروجی قالب خارج شود، این کار را ادامه دهید.
• مرحله چهارم: قالب کپسول را از زیر دستگاه فشار بردارید و آن را در محلی خنک و خشک قرار دهید. منتظر بمانید تا خمیر پلی استر کاملا سفت شود. مدت زمان سفت شدن خمیر پلی استر بستگی به نوع رزین، مقدار هاردنر و درجه حرارت محیط دارد.
• مرحله پنجم: قالب کپسول را باز کنید و خمیر پلی استر را از داخل آن خارج کنید. شما می توانید با استفاده از چاقو، قیچی، سوزن و یا سمباده، قسمت های اضافی و زائده های خمیر پلی استر را برش دهید و شکل آن را بهبود ببخشید.
• مرحله ششم: خمیر پلی استر را با رنگ، جلا، واکس و یا مواد دیگر تزئین کنید. شما می توانید با استفاده از قلم مو، اسپری، اسفنج و یا خودساز رنگ را روی خمیر پلی استر اعمال کنید. همچنین شما می توانید از مواد دیگری مانند چسب، گلیتر، سنگ، مروارید، کاغذ و یا خودساز برای تزئین خمیر پلی استر استفاده کنید.
افزودن رنگ به رزین پلی استر چگونه انجام میشود؟
برای افزودن رنگ به رزین پلی استر، می توانید از انواع رنگ های پودری استفاده کنید و آن ها را با رزین مایع مخلوط نمایید. برای مخلوط کردن رزین پلی استر، باید به نسبت ۴٫۵ به ۱۰۰۰ واحد گرم با اسید مخصوص و سپس ۳ به ۱۰۰۰ واحد گرم کبالت اضافه کنید.
چگونه می توانم خمیر پلی استر را به شکل های مختلف ساخت؟
برای ساخت خمیر پلی استر به شکل های مختلف، شما می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
• ریختن خمیر پلی استر در قالب های مختلف: این روش ساده ترین و رایج ترین روش برای ساخت مجسمه ها، ظروف، زیورآلات و سایر اشیاء از خمیر پلی استر است. شما باید خمیر پلی استر را با هاردنر مخلوط کنید و سپس آن را در قالب هایی که از قبل آماده کرده اید ریخته و منتظر بمانید تا خمیر پلی استر سفت شود. بعد از خشک شدن کامل، شما می توانید قالب را بردارید و شکل خمیر پلی استر را ببینید. برای این روش، شما می توانید از قالب های سیلیکونی، چوبی، فلزی، پلاستیکی و یا خودساز استفاده کنید.
• فرم دادن خمیر پلی استر با دست: این روش برای ساخت شکل هایی که نیاز به جزئیات زیاد و خلاقیت دارند مناسب است. شما باید خمیر پلی استر را با هاردنر مخلوط کنید و سپس آن را با دست خود به شکل مورد نظر بچرخانید و فشار دهید. برای این روش، شما می توانید از ابزارهایی مانند چاقو، قیچی، سوزن، مداد و یا خودساز برای ایجاد جزئیات استفاده کنید.
• تزئین خمیر پلی استر با رنگ و مواد دیگر: این روش برای افزودن زیبایی و جذابیت به شکل های خمیر پلی استر مناسب است. شما باید خمیر پلی استر را با رنگ های پودری یا مایع مخلوط کنید تا رنگ دلخواه خود را بدست آورید. سپس شما می توانید با استفاده از قلم مو، اسپری، اسفنج و یا خودساز رنگ را روی خمیر پلی استر اعمال کنید. همچنین شما می توانید از مواد دیگری مانند چسب، گلیتر، سنگ، مروارید، کاغذ و یا خودساز برای تزئین خمیر پلی استر استفاده کنید.
در صورت اضافه کردن بیش از حد هاردنر، چطور عمل کنید؟
اگر بیش از حد هاردنر به رزین اضافه کرده باشید، بهتر است از آن ترکیب استفاده نکنید و آن را در محلی امن و دور از آتش قرار دهید. زیرا ممکن است ترکیب خیلی داغ شود و یا دود بدهد. برای جلوگیری از این مشکل، باید نسبت صحیح رزین و هاردنر را رعایت کنید و آن ها را با ترازوی دیجیتال وزن کنید.
بعد از خشک شدن خمیر پلی استر، آیا مقاوم در برابر نور و حرارت است؟
بله، خمیر پلی استر بعد از خشک شدن، مقاوم در برابر نور و حرارت است. الیاف پلی استر دارای خواص حرارتی و نوری برجسته ای هستند که باعث می شوند تا در مقابل تخریب نور و حرارت مقاوم باشند. برای مثال، الیاف پلی استر تا دمای 300 درجه سانتی گراد خاصیت الاستیکی خود را حفظ می کنند و در مقابل نور خورشید و پشت شیشه کمتر از دیگر الیاف ضعیف می شوند